“Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 15, 55-беренелерине, “Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча шайлоо комиссиялары жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 7-беренесинин 1-бөлүгүнүн 2-пунктуна ылайык, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы

 ТОКТОМ КЫЛАТ:

1. “Кыргыз Республикасынын жергиликтүү кеңештеринин депутаттыгына талапкерлердин шайлоо фондусунун түзүү, акча каражаттарынын келип түшүшүн, чыгымдалышын эсепке алуу тартиби жөнүндө” Нускама бекитилсин (тиркелет).

2. Бул токтом “Эркин Тоо” газетасына жарыялансын жана Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жайгаштырылсын.

3.  Бул токтомдун аткарылышын контролдоо  Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясына караштуу контролдук-текшерүү тобунун жетекчиси А.Т.Асаналиевге жүктөлсүн.

 ТӨРАГА                                                                                Т.АБДРАИМОВ

Бишкек ш., 2012-жылдын 25-январы

№14

Тиркеме

“Кыргыз Республикасынын жергиликтүү кеңештеринин депутаттыгына талапкерлердин шайлоо фондусунун түзүү, акча каражаттарынын келип түшүшүн, чыгымдалышын эсепке алуу тартиби жөнүндө” Нускама

            Жергиликтүү кеңештердин депутаттыгына талапкерлердин шайлоо фондусунун түзүү, акча каражаттарынын келип түшүшүн жана чыгымдалышын эсепке алуу тартиби жөнүндө” Нускама (мындан ары - Нускама) “жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын (мындан ары-Мыйзам) 15, 55-беренелерине ылайык иштелип чыккан жана Кыргыз Республикасынын жергиликтүү кеңештердин депутаттыгына талапкерлердин шайлоо фондунун түзүүнүн, акча каражаттарынын келип түшүшүн жана чыгымдалышын, эсепке алуунун тартибин, анын ичинде талапкерлердин атайын шайлоо эсептерин ачуунун жана жүргүзүүнүн тартибин жөнгө салат.

1.      Жалпы жоболор

1. Талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партия, шайлоочулардын тобу өз шайлоо кампаниясын каржылоо үчүн шайлоо комиссиясы саясий партиянын ыйгарымдуу өкүлүн, финансалык маселелер боюнча шайлоочулардын тобун каттагандан 5 календарлык күндүн ичинде өзүнүн шайлоо фондун түзөт. Шайлоо фондун түзгөн бардык акча каражаттары банктагы атайын эсепте эсептелет. Аталган эсеп тийиштүү шайлоо комиссиясынын уруксаты менен талапкер, саясий партия, шайлоочулардын тобу тарабынан ачылат

2. Шайлоо фондуларынын каражаттарын пайдалануу укугу аларды түзгөн талапкерлерге, саясий партияларга, шайлоочулардын тобуна, ыйгарымдуу өкүлдөргө таандык.

3. Банктык же башка мекемелердин тизмегин, ачуу тартибин, аталган эсептерди жүргүзүүнү, шайлоо фондуларынын каражаттары боюнча эсеп жана отчеттуулукту банктык же башка мекемелер менен макулдашуу боюнча Борбордук шайлоо комиссиясы белгилейт.

4. Бардык акчалай каражаттар шайлоо фондунун эсебине улуттук валюта түрүндө кошулат. Чет элдик валюта түрүндө чегерүүгө жол берилбейт. Аталган эсептер боюнча проценттер туудурулбайт жана төлөнбөйт.

5. Шайлоо фондуларынын каражаттары максаттуу багытка ээ. Алар шайлоо кампаниясын өткөрүү менен байланышкан чыгымдарды жабууга гана пайдаланылат.

6. Талапкер өз талапкерлигин алып салган, саясий партия (шайлоочулардын тобу) талапкерлердин тизмесин чакыртып алган же талапкерди каттоо (жоюуу) жокко чыгарылган учурда шайлоо фондуна түшкөн акча каражаттары аларды төккөн жарандарга жана уюмдарга кайтарылышы керек. Мында аталган каражаттарды кайтаруу менен байланышкан чыгымдар аларды төккөн жарандардын жана уюмдардын эсебинен жабылат.

7. Талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун шайлоо фондуларынын каражаттарын түзүү жана чыгымдоонун тартибин контролдоону тийиштүү шайлоо комиссиялары ишке ашырышат. Түшкөн булактарды, шайлоо фондуларынын акча каражаттарын туура эсептелишин жана пайдаланышын, шайлоо күрөөсүнүн түшүүсүн жана кайтарылышын контролдоону, талапкерлердин, саясий партиялардын, шайлоочулардын топторунун финансалык отчетторун текшерүүнү Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын (мындан ары-Борбордук шайлоо комиссиясы) алдындагы контролдук-текшерүү тобу ишке ашырат.

2.      Шайлоо фондуларын түзүү

8. “Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамына ылайык жарандар аларды талапкерликке көрсөтүү учурунан баштап жана каттоо үчүн документтерди берген чейин өзүнүн шайлоо кампаниясын каржылоо үчүн жеке шайлоо фондуларын түзүшөт. Талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партия, шайлоочулардын тобу өздөрүнүн шайлоо кампаниясын каржылоо үчүн финансы маселеси боюнча саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун ыйгарымдуу өкүлүн шайлоо комиссиясы каттагандан кийин 5 календарлык күндүн ичинде шайлоо фондун түзүшөт. Талапкерди, талапкерлердин тизмесин каттоодон расмий баш тартылган учурда шайлоо фондуна түшкөн каражаттар кайрымдуулукту жана чегеримди ишке ашырган уюмдарга жана адамдарга кайтарылат. Катталган талапкерлер, талапкерлерди көрсөткөн саясий партиялар, шайлоочулардын тобу шайлоо алдындагы үгүттү каржылоо үчүн өздөрүнүн ачылган шайлоо фондуларын жүргүзүүнү уланта беришет.

9. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын шайлоо фондусу төмөндөгү каражаттардан түзүлүшү мүмкүн:

1) талапкерлердин тизмесине киргизилген талапкердин жеке каражаттары эсептик көрсөткүчтөн 500 эсе ашпаганда;

2) саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун жеке каражаттары эсептик көрсөткүчтөн 1000 эсе ашпаганда;

3) эсептик көрсөткүчтөн 500 эсе ашпаган, жеке адамдардын кайрымдуулуктары;

4) эсептик көрсөткүчтөн 500 эсе ашпаган юридикалык жактардын кайрымдуулуктары.

10. Талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун чыгымдары шайлоо фондунан алынган чегине жеткен суммасы эсептик көрсөткүчтүн 5000 эсесинен ашпаш керек.

11. Белгиленген өлчөмдөн ашык түшкөн акча каражаттары шайлоо фондуна кошулбайт жана төккөн жарандарга жана уюмдарга кайтарылат. Мында аталган каражаттарды кайтарууга байланышкан чыгымдар аларды төккөн жарандар жана уюмдар тарабынан жабылат.

3.      Шайлоо фондуларына кайрымдуулук көрсөтүүгө тыюу салуулар

12. Шайлоо фондуларына ыктыярдуу кайрымдуулук көрсөтүүгө:

-чет мамлекеттердин, чет өлкөлүк мамлекеттик органдардын, мекемелердин жана ишканалардын, башка чет өлкөлүк юридикалык жактардын, алардын филиалдарынын жана өкүлчүлүктөрүнүн, чет өлкөлүк жарандардын, эл аралык уюмдардын, Кыргыз Республикасында катталган чет өлкөлүк жарандар жана юридикалык жактар катышуучу болуп саналган юридикалык жактарга;

-жарандыгы жок адамдарга;

-мамлекеттик бийликтин органдарына жана жергиликтүү өз алдынча башкаруунун органдарына;

-мамлекеттик жана муниципалдык мекемелерге жана уюмдарга;

-уставдык капиталында мамлекеттик же муниципалдык үлүшү болгон, ошондой эле салыктарды, жыйымдарды жана башка милдеттүү төлөмдөрдү төлөө боюнча жеңилдиктерден пайдаланган юридикалык жактарга;

-аскер бөлүктөрүнө, аскер ишканаларына жана уюмдарына;

-укук коргоо органдарына жана сотторго;

-кайрымдуулук менен алектенишкен уюмдарга;

-диний уюмдарга;

-анонимдүү кайрымдуулуктарга тыюу салынат.

13. Анонимдик кайрымдуулук деп, эгерде жаран төмөнкүдөй маалыматты, фамилиясын, аты-жөнүн, жашаган жеринин дарегин көрсөтпөсө же өзү жөнүндө ишенимсиз маалыматтарды көрсөткөндө түшүндүрүлөт.

14. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун шайлоо фондуна юридикалык жакты уюштурбай ишкердикти жүзөгө ашырган, Кыргыз Республикасынын мамлекеттик бюджетинин же Социалдык фондуна карызы бар юридикалык жактардын, жеке адамдардын төгүүсүнө тыюу салынат. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун шайлоо фондусуна жогоруда аталган юридикалык жактар жана жеке адамдар тарабынан акча каражаттары түшсө соттун чечими менен банктык же башка мекеме бул каражаттарды Борбордук шайлоо комиссиясынын атайын фондуна чегерүүгө милдеттүү, ал өз кезегинде акча каражаттарын мамлекеттик бюджетке же Кыргыз Республикасынын Социалдык фондуна чегерет.

4.      Акча каражаттарарын шайлоо фондуларына чегерүү

15. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун шайлоо фондуна ыктыярдуу кайрымдуулуктар жеке адамдардан жана юридикалык жактардан Кыргыз Республикасынын колдонуудагы мыйзамдарына ылайык накталай эмес жана накталай кабыл алынат.

16. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун тийиштүү шайлоо эсебине жеке адамдардан ыктыярдуу кайрымдуулуктарды банк мекемелери паспортту же Кыргыз Республикасынын жаранынын паспортун алмаштырган документ көрсөтүлгөндө гана кабыл алынат.              

Төлөм документтерде кайрылуулук кылган жарандын фамилиясы, аты, атасынын аты, туулган күнү, жашаган (катталган) жеринин дареги, паспорттун же аны алмаштыруучу документтин номери жана сериясы, ал банктык кызматкер тарабынан паспорттун же аны алмаштырган документтин маалыматтары менен салыштырат.

Накталай акча взносуна квитанцияларда кайрылуулук кылган жарандын толук маалыматтары “төлөмдүн даректелиши” деген графада көрсөтүлөт. Талапкердин, саясий партиялардын, шайлоочулар тобунун шайлоо фондусунун акча каражаттарын алган банкка,  көрсөтүлгөн каражаттарды банктан которуп берүүдө төлөм тапшырыгында кайрылуулук кылган жаран жөнүндө маалыматтар толук көрсөтүлүшү керек.  

17.  Талапкердин, саясий партиялардын, шайлоочулар тобунун тиешелүү шайлоо  эсебине келип түшкөн юридикалык жактын ыктыярдуу берүүлөрү коммерциялык банктардын мекемелери тарабынан тиешелүү салык инспекциясына жана Кыргыз Республикасынын Социалдык фондунун бөлүмүнө карызы жок экендиги жөнүндө справкалар көрсөтүлгөндө гана кабыл алынат. Юридикалык жактардын төлөм документтериндеги «төлөмдүн даректелиши» деген графада: салык төлөөчүнүн идентификациялык номуру, юридикалык жактын толук аталышы, дареги камтылууга тийиш.        

5. Шайлоо фонддорунун каражаттарын эсепке алуу жана чыгымдоо

18.  Шайлоо фонддорунун каражаттары төмөнкүлөргө гана пайдаланылышы мүмкүн:

            - Талапкерди, талапкерлердин тизмесин каттоо боюнча  уюштуруу-техникалык чараларды финансылык жактан камсыз кылууга;

            - шайлоо алдындагы үгүткө;

            - жарандар шайлоо өнөктүгүн өткөрүү менен түздөн-түз байланышкан иштерди (кызмат көрсөтүүлөрдү) аткаргандыгы (көрсөткөндүгү) үчүн аларга акы төлөөгө;

            - имараттарды, жабдууну ижарага алууга, ишсапар чыгымдарына, байланыш кызмат көрсөтүүлөрүнө, канцеляриялык товарларды сатып алууга акы төлөөгө жана талапкерлер өзунун шайлоо өнөктүгүн жүргүзүшү менен түздөн түз байланышкан башка чыгымдарга акы төлөөгө.

19. Талапкерлерге, саясий партияларга, шайлоочулар  тобуна  иштерге жана тейлөө кызматтарга  акы төлөө, шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүү, шайлоо алдындагы башка иш чараларды жүзөгө ашыруу үчүн башка акча каражаттарын пайдаланууга тыюу салынат.

20. Талапкерлер,  саясий партиялар, шайлоочулар тобу  банк мекемесиндеги өзүнүн шайлоо фондунун эсебине келип түшкөн акча каражаттарынын булактары жана өлчөмдөрү жөнүндө маалымат менен жумасына кеминде бир жолу таанышууга милдеттүү.

Талапкерлер,  саясий партиялар, шайлоочулар тобу  өздөрүнүн шайлоо фонддорундагы эсептердеги каражаттардын келип түшүшүн жана чыгымдалышын № 4 форма (тиркелет) боюнча жүргүзүүгө милдеттүү.

21. Банктык же башка мекемелери талапкердин,  саясий партиялардын, шайлоочулар тобунун  шайлоо фондунун атайын шайлоо эсебине акча каражаттарынын келип түшүшү жана алардын чыгымдалышы жөнүндө маалыматты жума сайын Борбордук шайлоо комиссиясынын талабы боюнча 24 сааттын  ичинде талапкерди каттаган аймактык шайлоо комиссиясына берүүгө милдеттүү.

Көрсөтүлгөн маалыматтар банктык мекеменин жетекчисинин колтамгасы жана мөөрү бар кагазда, ошондой эле электрондук түрдө  жумасына кеминде бир жолу, ал эми добуш берүү күнүнө чейин 10 күн калганда - үч операциялык күндө бир жолу берилет. Бул маалыматтарды берүү жөнүндө жобо банктык эсептин келишимине кошулат.

22. Бардык финансылык операциялар, анын ичинде жеке жана юридикалык жактар менен атайын эсептер боюнча эсептешүү шайлоо күнүнөн мурдагы күнү саат 18де токтотулат. Талапкер, саясий партиялар, шайлоочулар тобу менен юридикалык жактар менен белгилүү бир иштерди (кызмат көрсөтүү) аткаруу үчүн эсептешүүлөр накталай эмес түрдө гана ишке ашырылат.                                                         

23. Шайлоо фонддорунун каражаттарына, көрсөтүлгөн фонддорго ыктыярдуу берүүлөргө жана которууларга, ошондой эле көрсөтүлгөн фонддордон чыгымдарга салык салуу тартиби Кыргыз Республикасынын мыйзамдары менен белгиленет.

6. Талапкерлердин жарандар жана юридикалык жактар менен эсептешүүлөрү

24. Жарандар жана юридикалык жактар талапкерлер, саясий партиялар, шайлоочулар тобу үчүн аткарган акы төлөнүүчү иштер жана кызмат көрсөтүүлөр жазуу жүзүндө (келишим, эсеп, акт) толтурулууга тийиш. Келишимдер тараптардын реквизиттерин, тапшырылуучу иштин көлөмү жөнүндө маалыматтарды, анын наркын, иштердин түрлөрү боюнча бааларды (калькуляция, смета), акы төлөө тартибин, иштерди аткаруу мөөнөтүн, тараптардын жоопкерчилигин жана башка шарттарды камтууга тийиш. Талапкерлер, саясий партиялар, шайлоочулар тобу тарабынан жумуштарды аткарууга жана кызматтарды көрсөтүүгө жарандарыды тартуу жөнүндө келишимдер Кыргыз Республикасыныын жашы жеткен жарандары менен гана түзүлүшү мүмкүн.

Аткарылган жумуштар жана кызмат көрсөтүүлөр берилген продукцияга заказчы (талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулар тобунун финансылык маселелер боюнча ыйгарым укуктуу өкүлү тарабынан) жана аткаруучу кол койгон аларды кабыл алуу-өткөрүп берүү актылары же документтер менен тастыкталууга тийиш.

25. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулар тобунун шайлоо алдындагы үгүт материалдарын чыгарууга, жайгаштырууга жана таркатууга байланыштуу заказдарды түзүүдө жарандар жана юридикалык жактар мезгилдүү басылмалардын редакцияларына, телерадио берүү уюмуна, үгүт продукцияларын чыгаруучу ишканага № 6 тиркемеде келтирилген форма боюнча бул жумуштарды (кызматтарды көрсөтүү) аткарууга жана аларга шайлоо фондунан акы төлөөгө талапкердин финансылык маселелери боюнча ыйгарым укуктуу өкүлүнүн жазуу жүзүндө тастыкталган макулдугун беришет.

26. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулар тобунун шайлоо фондунун каражатынан алдын ала акы төлөөсүз талапкерлердин үгүт жүргүзүү боюнча басма материалдарын даярдоого жана эфирдик убакыт берүүгө тыюу салынат. Банктын белги коюлган төлөм (эсептешүү) документинин көчүрмөсү же кассалык кириштөө ордерине квитанциянын көчүрмөсү шайлоо алдындагы үгүт материалдары жарыяланган күнгө чейин, телерадио берүү уюмдары тарабынан эфирдик убакыт берүүгө чейин кеминде эки мурда талапкер, саясий партия, шайлоочулар тобу тарабынан берилүүгө тийиш. Көрсөтүлгөн шарттарды бузган учурда телерадио берүү уюмдары тарабынан эфирдик убакыт берүүгө, мезгилдүү басылмалардан басма сөз аянттарын берүүгө жол берилбейт.

27. Мезгилдүү басылмаларда жайгаштырылуучу бардык материалдарда кайсы талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулар тобунун шайлоо фондунан тиешелүү басма материалдарына акы төлөнгөн маалымат жайгаштырылышы керек.

28. Атайын эсептерден акы төлөө боюнча келишим же макулдашуу шайлоо өтө турган күндөн мурунку күндөн кечиктирилбестен түзүлүүгө тийиш.

29. Жарандар жана юридикалык жактар талапкерди шайлоого, талапкерлердин тизмесине көмөктөшүүчү иш-аракетти финансылык (материалдык) колдоолорду шайлоо фондусу аркылуу гана көрсөтүүгө укуктуу. Убактылуу пайдаланууга материалдык баалуулуктарды берүү аркылуу талапкердин шайлоо алдындагы иш-аракетин, шайлоочулардын тизмесин материалдык колдоо тиешелүү келишимдерди түзгөн жана шайлоо фондунун каражаттарынан акы төлөгөн шартта гана мүмкүн болот.

30. Юридикалык жактар, алардын филиалдары, өкүлчүлүктөр, ошондой эле жеке адамдар тарабынан шайлоого түз же кыйыр түрдө байланышкан жумуштарды, кызмат көрсөтүүлөрдү бекер аткарууга же алардын баасын негизсиз төмөндөтүп аткарууга, товарларды сатууга тыюу салынат.

7. Шайлоо күрөөсү

31. Шайлоо күрөөсү төмөнкүдөй өлчөмдө белгиленет:

            1) Бишкек жана Ош шаардык кеңештеринде – мыйзамдарда белгиленген эсептик көрсөткүчтүн беш жүз эсе өлчөмүндө;

            2) 31-пункттун 1-пунктчасында көрсөтүлгөн шаарларды кошпогондо райондук жана шаардык кеңештерде  - мыйзамдарда белгиленген эсептик көрсөткүчтүн эки жүз эсе өлчөмүндө;

            3) айылдык кеңештерде - мыйзамдарда белгиленген эсептик көрсөткүчтүн он эсе өлчөмүндө.

32.  Коюлган шайлоо күрөөсү эгерде саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун  тизмесине  добуш берүүгө катышкан шайлоочулардын кеминде 15 пайызы добуш берсе шайлоо өткөндөн кийин кайтарылып берилет.

            Коюлган шайлоо күрөөсү өздөрүнүн фондун түзүү булактары жана өлчөмдөрү, ошондой эле бардык кеткен чыгымдар жөнүндө Борбордук шайлоо комиссиясына отчет бергенден кийин, зарыл сандагы добуш алышкан талапкерлерге, саясий партияларга, шайлоочулар тобуна кайтарылып берилет.

8. Отчеттуулук жана контролдук

41. Талапкерлер, саясий партиялар, шайлоочулар тобу тиешелүү аймактык шайлоо комиссиясына, ошондой эле Борбордук шайлоо комиссиясына шайлоо фондун түзүүнүн бардык булактары жана өлчөмдөрү, ошондой кеткен бардык чыгымдар жөнүндө отчет берүүгө милдеттүү (4 жана 7-тиркемелер).

            Отчет кагаз жүзүндө жана электрондук түрдө төмөнкүдөй тартипте берилет:

            1) биринчи финансылык отчет - добуш берүү күнүнө чейин 10 күндөн кечиктирбестен;

2)  экинчи жыйынтыктоочу финансылык отчет - добуш берүү күнүнөн кийин 10 күндүн аралыгынан кечиктирбестен. Отчеттогу маалыматтар отчет тапшырган күндөн мурунку күнгө карата кеминде үч күн мурда түзүлөт.

Жыйынтыктоочу отчетко төмөнкүлөр тиркелет:

1) шайлоо фондунун каражаттарынын келип түшүшүн жана чыгымдалышын ырастаган баштапкы финансылык документтер.

2)  Бул материалдарды даярдаган же заказ кылган уюмдун (жактын) турган жери жөнүндө (жашаган жеринин дареги жөнүндө) маалыматтар көрсөтүлгөн шайлоо алдындагы басма, аудиовизуалдык жана башка бардык үгүт материалдарынын нускалары же көчүрмөлөрү. Техникалык мүмкүнчүлүктөр жок болгон учурда үгүт материалдары фотокөчүрмө түрүндө берилиши мүмкүн.

42. Финансылык отчеттогу баштапкы финансылык документтер атайын шайлоо эсептериндеги финансылык операциялар чагылдырылышына жараша хронологиялык ырааттуулукта тандалууга тийиш. Мында шайлоо фонддорунун атайын эсептеринен көчүрүп алуулар негиз катары кабыл алынат, аларга эсепке акча каражаттарын кошуу же андан чыгаруу үчүн негиз болгон зарыл документтер тиркелет.

43. Жыйынтыктоочу финансылык отчет брошюраланган түрдө берилүүгө жана барактардын, анын ичинде тиркемелердин баштан аяк номурлары болууга тийиш. Борбордук шайлоо комиссиясынын суроо-талабы боюнча маселелер келип чыккан учурда талапкерлердин ыйгарым укуктуу өкүлдөрү, саясий партиялар, шайлоочулардын тобу  финансылык отчетко түшүндүрмө катты берет.

44.  Финансылык отчетко финансалык маселелер боюнча ыйгарым укуктуу өкүл  кол коёт. Талапкерлер, саясий партиялар, шайлоочулардын тобу тиешелүү аймактык шайлоо комиссиясына, Борбордук шайлоо комиссиясына жыйынтыктоочу финансылык отчет берүүдө кабыл алуу актысы толтурулат.

45. Финансылык отчет берилгенге чейин  талапкерлерде, саясий партияларда, шайлоочулардын тобунда калган бардык накталай каражаттар тиешелүү атайын шайлоо эсебине кайтарылып берилүүгө тийиш. 

46.  Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун эсебиндеги акча каражаттарынын калдыктары шайлоо фондуна каражат кошкон, кайрымдуулук кылган жана каражат которгон уюмдарга жана жактарга  пропорциялуу түрдө финансылык отчет тапшыргандан кийин  Борбордук шайлоо комиссиясынын уруксаты менен кайтарылып берилет Көрсөтүлгөн сумманы кайтарып берүү аларды жиберүүгө байланыштуу чыгымдарды алып салуу менен жүргүзүлөт. Шайлоонун натыйжалары жарыялангандан кийин 20 календардык күн өткөндө эсепте калган каражаттардын суммасы банк же башка мекеме тарабынан мамлекеттик бюджеттин кирешесине которулат.

47. Талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун финансылык отчет берүү милдети  талапкердин, саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун өзүлөрүнө, ошондой эле финансылык маселелер боюнча ыйгарым укуктуу өкүлүнө жүктөлөт.

9. Финансылык тартипти бузгандык үчүн жоопкерчилик

48. Шайлоо фондунун каражаттарын түзүү жана пайдалануу тартибин бузууга, ушул Нускамада белгиленген формалар боюнча отчеттуулук өз учурунда берилбегендиги жана отчетто камтылган маалыматтардын туура эместиги үчүн жоопкерчиликти  шайлоо фондунун каражаттарын тескөөгө укуктуу адамдар -  талапкердин саясий партиянын, шайлоочулардын тобунун финансылык маселелер боюнча ыйгарымдуу өкүлү тартат.

49. Талапкер, саясий партия, шайлоочулардын тобу  өзүнүн шайлоо өнөктүгүн  финансылоо учурунда шайлоо фондунун каражаттарынан тышкары талапкердин шайлоо фондунун каражаттарынан бардык чыгымдардын белгиленген эң жогорку суммасынан 0,5 проценттен ашыкты түзгөн башка акча каражаттарын пайдаланган же талапкер өзүнүн шайлоо фондунун каражаттарынан чыгымдарды талапкер тарабынан өзүнө тиешелүү шайлоо каражаттарынан бардык чыгымдардын белгиленген чектеги суммасынан 0,5 проценттен ашырган учурда Борбордук шайлоо комиссиясы же сот добуш берүү күнүнө чейин 3 календардык күндөн кечикпестен каттоону алып салууга укуктуу.

50. Борбордук шайлоо комиссиясы эреже бузуунун фактысын аныктоо максатында көмөктөшүү үчүн мамлекеттик бийлик органдарына, укук коргоо органдарына, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарына, мекемелерге, уюмдарга, ишканаларга кайрылууга укуктуу.